ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΗΒ
ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΗΛΙΑ
Στὸ ὄρος Χωρὴβ καὶ συγκεκριμένα στὸ σημεῖο ὅπου ἑνώνονται ἡ πορεία τῆς ἀρχαίας κλίμακος καὶ ὁ νεώτερος περιφερειακὸς δρόμος, ἐκτείνεται μικρὴ κοιλάδα ἀνάμεσα σὲ ὀρεινοὺς ὄγκους. Ἐκεῖ εὑρίσκεται τὸ παρεκκλήσι τοῦ Προφήτου Ἠλία, κτισμένο ἀκριβῶς στὴν εἴσοδο τοῦ μικροσκοπικοῦ σπηλαίου ὅπου ἐκεῖνος διέμεινε γιὰ λίγες ἡμέρες καὶ ἀξιώθηκε νὰ συνομιλήσει μὲ τὸν Θεὸ καὶ νὰ παρηγορηθεῖ ἀπὸ τὴν ἐπίσκεψή Του ἐν «φωνῇ αὔρας λεπτῆς». Ὁ τόπος ἀναφέρεται σὲ πηγὲς τοῦ 6ου αἰῶνος ὡς προσκύνημα τοῦ «ἁγίου Ἠλία».
Στὰ νότια τοῦ παρεκκλησίου ἔχει προσκολληθεῖ ναΰδριο ὅμοιας κατασκευῆς ἀλλὰ μεγαλύτερο, ἀφιερωμένο στὸν μαθητὴ τοῦ Ἠλία Προφήτη Ἐλισαῖο, προφανῶς σὲ μιὰ μεταγενέστερη προσπάθεια διευρύνσεως τοῦ περιορισμένου χώρου τοῦ προσκυνήματος. Νεώτερες πηγὲς ἀναφέρουν καὶ τρίτο παρεκκλήσι προσκολλημένο στὸ συγκρότημα καὶ συνεχόμενο πρὸς τὰ ἄλλα, τοῦ ὁποίου ὅμως σώζονται μόνον ἐρείπια.
Στὰ δυτικὰ τοῦ συγκροτήματος αὐτοῦ ὑπάρχει μικρὸς κῆπος, ὅπου θάλλει ὑπεραιωνόβιο κυπαρίσσι, γνωστὸ ἀπὸ χαρακτικὰ σχέδια καὶ περιγραφὲς προσκυνητῶν τῶν τελευταίων αἰώνων.
ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Κατὰ τὴν ἀνάβαση στὸ ὄρος Χωρὴβ ἀπὸ τὴν ἀρχαία κλίμακα, συναντᾶται τὸ παρεκκλήσι τῆς Παναγίας τοῦ Οἰκονόμου. Σύμφωνα μὲ τὴν Σιναϊτικὴ παράδοση, εὑρισκόμενοι κάποτε οἱ Μοναχοὶ σὲ ἐσχάτη ἔνδεια, ἐπιπλέον δὲ πληττόμενοι καὶ ἀπὸ πλῆθος ἄπειρο ψύλλων μεγίστων καὶ δηκτικῶν, ἀπεφάσισαν ἀπελπισμένοι νὰ ἀποχωρήσουν ἀπὸ τὴν Μονή. Ἀνέβηκαν λοιπὸν στὴν Ἁγία Κορυφὴ γιὰ νὰ λειτουργήσουν τελευταία φορά. Συνέβη δὲ νὰ μείνει ὁ Οἰκονόμος τῆς Μονῆς ὀπίσω τῶν λοιπῶν. Καθ᾿ ὁδὸν ἀπαντᾶ μιὰ γυναῖκα μὲ τὸ βρέφος της στὴν ἀγκάλη, ἡ ὁποία τὸν ἐρώτησε ἀραβιστὶ γιὰ ποιὸν λόγο ἀνέβαιναν στὸ ὄρος ὅλοι μαζί. Σὰν ἔμαθε τὴν αἰτία καὶ τὴν ἀπόφασή τους, ἀπεκρίθη: «μετὰ τὴν Λειτουργία, ἐπιστρέψατε στὸ μοναστήρι καὶ θὰ βρεῖτε τὸν ἀναγκαῖο σίτο».
Συζητήσεως γενομένης μετὰ τὸ πέρας τῆς Λειτουργίας, διεπίστωσαν ὅτι τὴν ἴδια ἀκριβῶς στιγμὴ ποὺ ἡ γυναίκα φάνηκε στὸν Οἰκονόμο, εἶχε ἐμφανιστεῖ καὶ στοὺς προπορευομένους Πατέρες λέγοντάς τους τὰ ἴδια λόγια. Ἀμέσως τρέχουν δρομαίως στὸ μοναστήρι καὶ εὑρίσκουν ἀνθρώπους μὲ καμῆλες φορτωμένες σιτάρι. Ἐθαύμασαν, διότι εἶχαν βεβαιωμένες διὰ γραμμάτων εἰδήσεις πὼς εἶναι ἀδύνατον νὰ σταλεῖ σιτάρι στὸ Σινᾶ. Στὴν ἀπορία τους, οἱ ἄνθρωποι ἀπήντησαν πὼς μιὰ γυναίκα, ἔχοντας ἐπιστάτη ἕνα γέροντα, ἐφόρτωσε τὶς καμῆλες τους καὶ τοὺς ἔστειλε στὸ Σινᾶ, ἐνῶ καὶ οἱ δυό τους ἀκολούθησαν τὸ καραβάνι καὶ εἰσῆλθαν στὴν Μονή. Πολλῷ μᾶλλον θαυμάζοντας, οἱ Πατέρες περιῆλθαν ὅλα τὰ μέρη ἀναζητώντας τους, καὶ μὴ εὑρίσκοντάς τους ἐννόησαν καλῶς ὅτι ἐπρόκειτο γιὰ εὐεργεσία τῆς Θεοτόκου καὶ τοῦ Προφήτου Μωυσέως. Στὸν τόπο δὲ ὅπου ἐμφανίστηκε στὸν Οἰκονόμο ἔκτισαν ἐκκλησία, καλουμένη ἀπὸ μὲν τοὺς Σιναΐτες «Παναγία τοῦ Οἰκονόμου», ἀπὸ δὲ τοὺς Ἄραβες «Δαμανέ», τουτέστιν «τῆς Ἐγγυητρίας». Ἔκτοτε δὲ καὶ τὸ πλῆθος τῶν ψύλλων ἐξαφανίσθηκε ἀπὸ τὸ μοναστήρι ἕως σήμερα, ἐνῶ κατὰ τὴν λοιπὴ ἔρημο ἐπιπολάζει.
ΑΛΛΑ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΗΒ
Τὸ ὄρος Χωρὴβ προτιμήθηκε πολὺ νωρὶς ἀπὸ τοὺς ἀναχωρητὲς ὡς τόπος κατοικίας, λόγῳ τῆς ἱερότητος τῆς παρακείμενης Ἁγίας Κορυφῆς. Μέχρι σήμερα σώζονται παρεκκλήσια σὲ πολὺ καλὴ κατάσταση: τοῦ Τιμίου Προδρόμου, τῆς ἁγίας Ἄννης (ὅπου ἐκτιμᾶται πὼς στέκονταν οἱ ἑβδομήκοντα πρεσβύτεροι τῶν Ἰσραηλιτῶν παρακολουθώντας τὴν φλεγόμενη ἁγία Κορυφή - Ἔξοδος ΚΔ΄, 14), τοῦ ἁγίου Στεφάνου τοῦ Σιναΐτου, τοῦ ἁγίου Παντελεήμονος καὶ τῆς ἁγίας Ζώνης, στὰ δύο τελευταῖα ἐκ τῶν ὁποίων ἐγκαταβίωναν καὶ προσφάτως Μοναχοί. Στὸ μέσον περίπου τῆς περιοχῆς, παραπλεύρως πηγαδιοῦ μὲ ὑπέροχο νερό, συναντῶνται τὰ λεγόμενα «κελλία τοῦ Γρηγορίου», στὰ ὁποῖα εἰκάζεται πὼς ἔζησε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης (13ος αἰ.), ἐνῶ διάσπαρτα σὲ ὅλο τὸ Χωρὴβ εὑρίσκονται σπήλαια ἐρημιτῶν.
