ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
Ἡ περίφημη Βιβλιοθήκη τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ, καθὼς ἐσυγκροτεῖτο στὸ πέρασμα τῶν αἰώνων, φιλοξενήθηκε σὲ διαφόρους χώρους τῆς Μονῆς. Πρῶτος ὁ λόγιος ἀρχιεπίσκοπος Νικηφόρος Μαρθάλης ἀνέλαβε τὴν προσπάθεια στεγάσεως τῶν βιβλίων σὲ ἑνιαῖο εἰδικὸ χῶρο. Πρὸς τοῦτο ἀνοικοδόμησε ἰδιαίτερο κτίριο στὴν περιοχὴ τῆς «Μέσης» τὸ ἔτος 1734, σύμφωνα μὲ τὴν σχετικὴ ἐπιγραφὴ ποὺ ἦταν ἐνσωματωμένη στὸ ὑπέρθυρο. Σὲ αὐτὴν ἀναφέρεται ὡς κτίτωρ ὁ ἀρχιεπίσκοπος Νικηφόρος, ὡς τέκτων τοῦ ἔργου ὁ μοναχὸς Φιλόθεος καὶ ὡς ταξιθέτης τῶν βιβλίων ὁ μοναχὸς Συμεών. Ἡ νέα βιβλιοθήκη εὑρισκόταν πλησίον τῶν ἀρχιεπισκοπικῶν κελλίων, διευκολύνοντας τὸν Νικηφόρο στὴν ἐπίβλεψη τῆς συγκεντρώσεως καὶ ἀσφαλοῦς τοποθετήσεως τῶν χειρογράφων καὶ ἐντύπων. Στὸ Σκευοφυλάκιο τῆς Μονῆς ἐκτίθεται ἕνα θυρόφυλλο τῆς βιβλιοθήκης αὐτῆς.
Τὸ 1931, ὁ ἀρχιεπίσκοπος Πορφύριος Γ΄ ξεκίνησε τὸ ἡράκλειο καὶ μνημειῶδες ἔργο τῆς ἐπανοικοδομήσεως τῆς νότιας πτέρυγας, ποὺ προέβλεπε καὶ εἰδικὴ αἴθουσα βιβλιοθήκης. Οἱ ἐργασίες ὁλοκληρώθηκαν τὸ 1950. Ἀμέσως μετὰ ἡ βιβλιοθήκη ἐξοπλίστηκε μὲ σύγχρονους βιβλιοστάτες καὶ ἄρχισε ἡ μεταφορὰ καὶ ταξινόμηση τῶν βιβλίων.
Στὰ 2010–2017 καὶ βάσει εἰδικῶν μελετῶν ἐπετελέσθη ὁλοκληρωμένη ἀναστήλωση τῆς αἴθουσας καὶ καθολικὴ ἀναδιαμόρφωση τοῦ ἐσωτερικοῦ της μὲ τὶς πλέον σύγχρονες προδιαγραφὲς καὶ συνάμα σεβασμὸ στὸν μοναστηριακὸ χαρακτῆρα της. Παράλληλα καταρτίζεται ἑνιαῖος συντονιστικὸς κατάλογος ποὺ ὄχι μόνον καθορίζει τὴν θέση τοῦ κάθε χειρογράφου, ἀλλὰ ἐπιπλέον συνδυάζει καὶ τὶς σχετικὲς ἀναφορὲς ὅλων τῶν ἐντύπων καὶ χειρογράφων καταλόγων ποὺ συνετάχθησαν στὸ παρελθόν, τὴν ἀπαρχὴ τῶν ὁποίων ἀποτελεῖ ἐκεῖνος τοῦ ἀρχιεπισκόπου Κοσμᾶ (1704). Ἐν ἐξελίξει, καὶ παρὰ τὶς τεράστιες δυσκολίες ποὺ ἀνακύπτουν διαρκῶς λόγῳ τῶν εἰδικῶν συνθηκῶν τοῦ τόπου, εὑρίσκεται καὶ ἡ ψηφιοποίηση τῶν χειρογράφων μὲ τελικὸ στόχο τὴν ἀνάρτησή τους στὸ διαδίκτυο πρὸς εὐχερῆ μελέτη τῶν ἐρευνητῶν.
