St.Cathrine Monastery - The Holy Monastery of the God-trodden Mount Sinai, Saint Catherines Monastery

Ἡ λέξη Σινᾶ θεωρεῖται συνήθως ὅτι προέρχεται ἀπὸ τὴν σημιτικὴ λέξη «Σίν», ποὺ σημαίνει δόντι, ἐξ αἰτίας τῆς μορφῆς τῶν ὀρεινῶν κορυφῶν τοῦ Νοτίου Σινᾶ. Κατ’ ἄλλους συνδέεται μὲ τὴν θεὰ τῆς Σελήνης «Σὶν» τῶν προϊστορικῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς. Στὸ Σινᾶ ἔχουν λατρευθεῖ πολλοὶ θεοί, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ὁ Ἐλιόν (ὁ Ὕψιστος Θεός), τοῦ ὁποίου ἱερεὺς στὴν Μαδιὰμ ἦταν ὁ Ἰοθώρ. Ὁ Διόδωρος ὁ Σικελιώτης προσθέτει τὴν λατρεία τοῦ θεοῦ Βάαλ, συνδεόμενη μὲ τὴν ὀνομασία τοῦ ὄρους «Σερμπάλ», στὴν περιοχὴ τῆς Φαράν.

Τὸ ὄρος τῆς ἁγίας Αἰκατερίνης εἶναι τὸ ὑψηλότερο τῆς χερσονήσου τοῦ Σινᾶ καὶ φθάνει τὰ 2.646 μέτρα. Ἀπέχει ἀπὸ τὴν Μονὴ πέντε ὥρες πεζῇ. Ὁ δρόμος εἶναι βεβαίως ἀνηφορικὸς ἀλλὰ ὁμαλός, κατασκευασμένος ἀπὸ τὸν ἀείμνηστο μοναχὸ Μωυσῆ, ὁ ὁποῖος ἔζησε τὸ α΄ ἥμισυ τοῦ 20^οῦ αἰῶνος στὸ Κάθισμα τῶν ἁγίων Τεσσαράκοντα.

Βορείως τῆς κοιλάδος τῆς Μονῆς, ἀπέναντι ἀπὸ τὸ ὄρος Χωρήβ, ὀρθώνεται τὸ ὄρος τῆς ἁγίας Ἐπιστήμης, ὑψομέτρου 2070 μέτρων. Σὲ ἀνδρικὴ καὶ γυναικεία σκήτη τοῦ ὄρους τούτου ἀσκήτευσαν ἀντίστοιχα οἱ ἅγιοι Γαλακτίων καὶ Ἐπιστήμη κατὰ τὸν 3^ο μ.Χ. αἰῶνα, ὁπότε καὶ ἐμαρτύρησαν κατὰ τὸν διωγμὸ τοῦ Δεκίου (250-252 μ.Χ.).

Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ ὄρους Σινᾶ μαζὶ μὲ ὅλη τὴν χερσόνησο τοῦ Σινᾶ ἀποτελεῖ τὴν Ἀρχιεπισκοπὴ Σινᾶ, Φαρὰν καὶ Ραϊθώ, ἡ ὁποία ἐντάσσεται πνευματικὰ στὸ σύνολο τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καὶ ἀκολουθεῖ τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες τῶν ὀκτὼ Οἰκουμενικῶν Συνόδων.

Ἡ συνήθης διαδρομὴ ποὺ χρησιμοποιεῖται σήμερα γιὰ τὴν ἐπίσκεψη στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ ὄρους Σινᾶ ξεκινᾶ ἀπὸ τὸ Κάιρο. Ἀπὸ ἐκεῖ ὁ δρόμος ὁδηγεῖ στὸ Σουέζ (τὸ ἱστορικὸ Κλύσμα) καὶ περνᾶ ἀπὸ ὑποθαλάσσια-ὑπόγεια σήραγγα κάτωθεν τῆς διώρυγας τοῦ Σουέζ. Ἑπόμενη ἱστορικὴ θέση στὴν διαδρομὴ εἶναι τὸ Ράς Σάντρ (τὰ βιβλικὰ Πικρὰ Ὕδατα τῆς Μερρᾶς). Ἕπεται ὁ ἀσκητικὸς τόπος Ἀμπου-Σαμίνα καὶ ἡ κοιλάδα Γαράντιλι, παραδοσιακὸς χῶρος μεταφορᾶς οἰκοδομικῶν ὑλικῶν. Στὴν διασταύρωση τοῦ Ἀμπου-Ρντές (χῶρος ἱστορικοῦ φυλακείου καὶ σταθμοῦ τῶν καραβανιῶν) ὁ δρόμος διχάζεται. Πρὸς Ἀνατολὰς ὁ δρόμος ἀνηφορίζει στὸν ὀρεινὸ ὄγκο τοῦ Νοτίου Σινᾶ, τὸ καθαυτὸ Σινᾶ. Διέρχεται ἀπὸ τὴν ὄαση τῆς Φαράν, ὅπου τὰ ἐρείπια τῆς ὁμώνυμης ἱστορικῆς ἀρχαίας πόλεως καὶ τὸ Σιναϊτικὸ γυναικεῖο ἡσυχαστήριο, καὶ ἀκολούθως ἀπὸ τὸ χωριὸ Τάρφα, ὅπου κεῖται ἑτέρα Σιναϊτικὴ σκήτη. Ἡ συνολικὴ ἀπόσταση ἀπὸ τὸ ἀεροδρόμιο τοῦ Καΐρου ὣς τὴν Μονὴ εἶναι 430 χλμ καὶ διαρκεῖ περίπου 6 ὥρες.

Τὴν ἀνέγερση τῆς ἰουστινιάνειας Μο­νῆς τοῦ Σινᾶ, ἀναφέρει ἤδη τὸ 560 μ.Χ. ὁ ἱστορικὸς Προκόπιος Καισαρεύς, σημειώνον­τας ὅτι ἀφιερώθηκε ἀπὸ τοὺς κτίτορες στὴν Θεοτόκο, ὡς μιὰ φυσικὴ συνέχεια τῆς μοναστικῆς κοινότητος ἢ σκήτης ποὺ ἤκμαζε γύρω ἀπὸ τὴν ἁγία Βάτο τουλάχιστον ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 4^ου αἰῶνος. Ἡ συνηθέστερη ὀνομασία της γιὰ ἀρκετοὺς αἰῶνες ἦταν «Μονὴ τῆς Βάτου», ἐνῶ ἀργότερα ἐπεκράτησε ὁ ὅρος «Μονὴ τοῦ ὄρους Σινᾶ». Θεωρεῖται σήμερα τὸ ἀρχαιότερο περιτειχισμένο μοναστήρι μὲ ἀδιάκοπη ζωὴ καὶ ἐξέλιξη.

Λιτὴ ἀλλὰ πολὺ ζων­τανὴ εἶναι ἡ περιγραφὴ τῆς Αἰθερίας, ποὺ ἐπισκέφθηκε τὸ Σινᾶ στὰ 383–384 μ.Χ: «…ὑπῆρχαν ἐκεῖ πολλὰ κελλία ἁγίων ἀνδρῶν καὶ μιὰ ἐκκλησία, στὸν τόπο ὅπου εἶναι ἡ Βάτος. Μέχρι τῶν ἡμερῶν μας ὑπάρχει αὐτὴ ἡ βάτος, θαλερὴ καὶ μὲ βλαστοὺς καινούργιους. … Ἐμ­πρὸς στὴν ἐκκλησία εἶναι ἕνας πολὺ ὡραῖος κῆπος, μὲ ἐξαιρετικὸ καὶ ἄφθονο νερό, καὶ μέσα στὸν κῆπο αὐτὸν εἶναι ἡ βάτος».

Λιτὴ ἀλλὰ πολὺ ζωντανὴ εἶναι ἡ περιγραφὴ τῆς Αἰθερίας, ποὺ ἐπισκέφθηκε τὸ Σινᾶ στὰ 383-384 μ.Χ: «... ἐκεῖ ὑπῆρχαν πολλὰ κελλία ἁγίων ἀνδρῶν καὶ μία ἐκκλησία, εἰς τὸν τόπον ὅπου εἶναι ἡ Βάτος. Μέχρι τῶν ἡμερῶν μας ὑπάρχει αὐτὴ ἡ βάτος, θαλερὴ καὶ μὲ βλαστοὺς καινούριους. ... Ἐμπρὸς εἰς τὴν ἐκκλησίαν εἶναι ἕνας πολὺ ὡραῖος κῆπος, μὲ ἐξαιρετικὸ καὶ ἄφθονο νερό, καὶ μέσα εἰς τὸν κῆπο αὐτὸν εἶναι ἡ βάτος».

Βορείως τοῦ Καθολικοῦ, κάτωθεν τοῦ Σκευοφυλακίου, διατηρεῖται ὣς σήμερα τὸ «Φρέαρ τοῦ Μωυσέως» (ἢ «Φρέαρ τοῦ Ἰοθόρ»), ὅπου ὁ Προφήτης Μωυσῆς συναντήθηκε μὲ τὶς ἑπτὰ θυγατέρες τοῦ Ἱερέως τῆς γῆς Μαδιάμ.

Μέχρι πρὸ ὀλίγων ἐτῶν ἡ Μονὴ ἐξασφάλιζε τὴν ὕδρευσή της ἀπὸ τὸ ἴδιο αὐτὸ φρέαρ, γιὰ τὶς ἀνάγκες τῆς ὁποίας ἐχρησιμοποιεῖτο χειροκίνητη μηχανικὴ ἀντλία τῶν ἀρχῶν τοῦ 20^οῦ αἰῶνος.

Ἡ περίφημη Βιβλιοθήκη τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ, καθὼς ἐσυγκροτεῖτο στὸ πέρασμα τῶν αἰώνων, φιλοξενήθηκε σὲ διαφόρους χώρους τῆς Μονῆς. Πρῶτος ὁ λόγιος ἀρχιεπίσκοπος Νικηφόρος Μαρθάλης ἀνέλαβε τὴν προσπάθεια στεγάσεως τῶν βιβλίων σὲ ἑνιαῖο εἰδικὸ χῶρο. Πρὸς τοῦτο ἀνοικοδόμησε ἰδιαίτερο κτίριο στὴν περιοχὴ τῆς «Μέσης» τὸ ἔτος 1734, σύμφωνα μὲ τὴν σχετικὴ ἐπιγραφὴ ποὺ ἦταν ἐνσωματωμένη στὸ ὑπέρθυρο. Σὲ αὐτὴν ἀναφέρεται ὡς κτίτωρ ὁ ἀρχιεπίσκοπος Νικηφόρος, ὡς τέκτων τοῦ ἔργου ὁ μοναχὸς Φιλόθεος καὶ ὡς ταξιθέτης τῶν βιβλίων ὁ μοναχὸς Συμεών. Ἡ νέα βιβλιοθήκη εὑρισκόταν πλησίον τῶν ἀρχιεπισκοπικῶν κελλίων, δι­ευ­κο­λύ­νον­τας τὸν Νικηφόρο στὴν ἐπίβλεψη τῆς συγ­κεν­τρώ­σε­ως καὶ ἀσφαλοῦς τοποθετήσεως τῶν χειρογράφων καὶ ἐν­τύπων. Στὸ Σκευοφυλάκιο τῆς Μονῆς ἐκτίθεται ἕνα θυρόφυλλο τῆς βιβλιοθήκης αὐτῆς.

Μοναχοὶ καὶ βεδουΐνοι, χριστιανοὶ καὶ μουσουλμᾶνοι συμβιώνουν ἁρμονικὰ στὴν ἔρημο τοῦ Σινᾶ ἐδῶ καὶ 13 αἰῶνες, μετὰ τὴν ἐξάπλωση τῶν Ἀράβων καὶ τοῦ Ἰσλάμ, μὲ σεβασμὸ ὁ καθένας πρὸς τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια τῶν ἄλλων. Σαλάμ ἀλέκουμ! Εἰρήνη σὲ σᾶς! Ὁ ἴδιος ὁ Μωάμεθ προίκισε τὸ μοναστήρι μὲ τὸν περίφημο ἀχτιναμέ του, ὅπου διακηρύσσει ρητῶς τὴν εὔνοιά του πρὸς τοὺς Μοναχούς, καὶ ἀπειλεῖ ἀπερίφραστα αὐτοὺς ποὺ θὰ τοὺς ἐπιβουλευθοῦν.

Μὲ ἰδιαίτερο αἴσθημα εὐθύνης καὶ δέους οἱ Σιναΐτες μοναχοὶ ἀνὰ τοὺς αἰῶνες διαφυλάσσουν ὡς ἀναπόσπαστο κομμάτι τῆς ζωῆς τους τὴν ἀνεκτίμητη κληρονομιὰ τῶν θησαυρῶν τῆς Μο­νῆς, τὴν ὁποία τοὺς ἐδόθη ἡ τιμὴ νὰ διαχειρίζονται. Μέριμνά τους εἶναι πάντοτε ὄχι ἁπλῶς καὶ μόνον νὰ παραμένουν καλὰ ἀποθηκευμένοι, ἀλλὰ κυρίως νὰ ἐκπληρώνουν κα­τὰ τὸ δυνατὸν τὴν ὑπερκόσμια ἀποστολή τους, ποὺ δὲν εἶναι ἄλλη ἀπὸ τὴν μικρὴ ἢ μεγαλύτερη συμβολή τους στὴν πνευματικὴ ἀνάταση τοῦ ἀνθρώπου, στὴν κοινωνία του μὲ τὸν Θεό, στὴν θέωση. Τὶς τελευταῖες δεκαετίες, λόγῳ τῆς ἀθρόας προσελεύσεως προσκυνητῶν καὶ τουριστῶν, κατέστη ὁλοφάνερη ἡ ἀνάγκη μιᾶς νέας κατάλληλης ὑποδομῆς ποὺ θὰ ὑπηρετοῦσε τὴν εὔκολη καὶ τελεσφόρο προσπέλαση τῶν σιναϊτικῶν κειμηλίων ἀπὸ τὸν κόσμο, χωρίς, τὸ σημαντικότερο, νὰ βλάπτεται ἢ νὰ διαταράσσεται ἡ καθημερινὴ λειτουργία τῆς μοναστηριακῆς ζωῆς.

Πρὸς Δυσμὰς τῆς Μονῆς ἐκτείνεται ὁ Κῆπος, ἕνα μακρὺ τρίγωνο μὲ ὀπωροφόρα δένδρα μέσα στὴν ἔρημο καὶ μιὰ πραγματικὴ ὄαση ἀνάμεσα στὰ γρανιτένια ὄρη. Ἡ σωματικὴ ἐργασία ἦταν πάντοτε ἕνα οὐσιῶδες μέρος τῆς ζωῆς τοῦ Ὀρθοδόξου Μοναχοῦ. Ὁ κῆπος τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ εἶναι ἔργο τῆς ἀκούραστης ὑπομονῆς τῶν Μοναχῶν στὸ διάβα τῶν αἰώνων, ποὺ μετέφεραν χῶμα ἀπὸ κάθε γωνιὰ τῶν ἄγονων Σιναϊτικῶν κοιλάδων καὶ κατεσκεύασαν δεξαμενὲς γιὰ νὰ συγκεντρώσουν τὰ ἐλάχιστα ὄμβρια ὕδατα.

«Εἶπε Κύριος πρὸς Μωυσῆν· προπορεύου τοῦ λαοῦ καὶ νά, ἐγὼ θὰ βρίσκομαι ἐκεῖ, στὴν πέτρα τοῦ Χωρήβ, πρὶν ἀπὸ σένα, καὶ θὰ κτυπήσεις τὴν πέτρα καὶ θὰ ἐκβλύσει νερό, γιὰ νὰ ξεδιψάσει ὁ λαός» (βλ. Ἔξοδος ΙΖ΄, 5-6).

ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΗΛΙΑ

Στὸ ὄρος Χωρὴβ καὶ συγκεκριμένα στὸ σημεῖο ὅπου ἑνώνονται ἡ πορεία τῆς ἀρχαίας κλίμακος καὶ ὁ νεώτερος περιφερειακὸς δρόμος, ἐκτείνεται μικρὴ κοιλάδα ἀνάμεσα σὲ ὀρεινοὺς ὄγκους. Ἐκεῖ εὑρίσκεται τὸ παρεκκλήσι τοῦ Προφήτου Ἠλία, κτισμένο ἀκριβῶς στὴν εἴσοδο τοῦ μικροσκοπικοῦ σπηλαίου ὅπου ἐκεῖνος διέμεινε γιὰ λίγες ἡμέρες καὶ ἀξιώθηκε νὰ συνομιλήσει μὲ τὸν Θεὸ καὶ νὰ παρηγορηθεῖ ἀπὸ τὴν ἐπίσκεψή Του ἐν «φωνῇ αὔρας λεπτῆς». Ὁ τόπος ἀναφέρεται σὲ πηγὲς τοῦ 6^ου αἰῶνος ὡς προσκύνημα τοῦ «ἁγίου Ἠλία».

Ἡ ἱερότητα τοῦ ὄρους αὐτοῦ, δὲν μποροῦσε παρὰ νὰ προκαλέσει τοὺς Μοναχοὺς στὴν οἰκοδόμηση ναοῦ. Οἱ ἀρχαιολόγοι ἐν­τοπίζουν μὲ βεβαιότητα ἐρείπια ἐκκλησίας τοῦ 4^ου αἰῶνος, κτισμένη ἀπὸ τὸν προσκυνητὴ ὅσιο Ἰουλιανὸ ἀπὸ τὴν Μεσοποταμία περὶ τὸ 363 μ.Χ. καὶ στὴν ὁποία προσκύνησε καὶ ἡ Αἰθερία. Στὴν θέση της, ὁ Ἰουστινιανὸς ἀνήγειρε μεγαλοπρεπῆ ναό, ἀν­τάξιο τῆς αὐτοκρατορικῆς του ἰσχύος, λίγο μονάχα μικρότερο ἀπὸ τὸ Καθολικὸ τῆς Μο­νῆς. Στοὺς χρόνους τῆς πρώτης ἀκμῆς, τὸ προσκύνημα τῆς Κορυφῆς σφραγιζόταν τὶς νυκτερινὲς ὧρες, καὶ ἐθεωρεῖτο ἀδιανόητη ἡ διανυκτέρευση ἐκεῖ.

Ἐκτεθειμένη σὲ σεισμοὺς καὶ κεραυνούς, ἡ Βασιλικὴ κάποτε κατέρρευσε (πρὶν τὸν 12^ο αἰ.). Στὴν θέση τοῦ ἱεροῦ Βήματος κτίστηκε ταπεινὸ παρεκκλήσι, ποὺ μὲ τὴν σειρά του γνώρισε ἀλλεπάλληλες καταστροφὲς καὶ ἀνοικοδομήσεις. Τὸ σημερινὸ ξυλόστεγο μονόκλιτο παρεκκλήσι τῆς Κορυφῆς κτίστηκε στὰ 1935 ἀκριβῶς στὸ κεντρικὸ κλίτος τῆς ἰουστινιάνειας Βασιλικῆς μὲ ἐπιλεγμένα ἀρχιτεκτονικά της μέλη, ἐνσωματώνοντας μάλιστα κτιστοὺς πεσσοὺς ποὺ σώζονταν σῶοι, καθὼς καὶ τὴν κόγχη τοῦ Ἱεροῦ. Στὰ 2010, ὑπὸ τὴν ἐπίβλεψη τοῦ ἀρχιτέκτονα Πέτρου Κουφόπουλου, πραγματοποιήθηκε μερικὴ ἀναστήλωση τῆς ἀρχαίας Βασιλικῆς. Περισυλλέγοντας τοὺς ὀγκόλιθους ἀπὸ τὶς γύρω πλαγιές, ὁριοθετήθηκαν οἱ τοῖχοι καὶ ἀνακατασκευάστηκε ἡ πύλη του, δίνοντας τὴν δυνατότητα στὸν προσκυνητὴ νὰ ἔχει σαφῆ ἄποψη τῆς ἀρχικῆς μορφῆς τῶν ἐγκαταστάσεων.

Παράλληλα μὲ τὴν ἀνέγερση τῆς βασιλικῆς τῆς Κορυφῆς ξεκίνησε καὶ ἡ κατασκευὴ τῆς μνημειακῆς κλίμακος ἀνόδου ἀπὸ τὴν Μονὴ πρὸς τὴν ἁγία Κορυφή, μέσῳ τοῦ πλατώμα­τος τοῦ Προφήτου Ἠλία. Τὸ ἔργο κατασκευῆς 3750 περίπου λίθινων σκαλοπατιῶν καὶ δύο τοξωτῶν πυλίδων φαίνεται νὰ διήρκεσε ἀρκετὰ χρόνια. Καταλυτικὴ γιὰ τὴν χρονολό­γησή της στὰ τέλη τοῦ 6^ου αἰῶνος, εἶναι μιὰ ἐπιγραφή, πιθανότατα κτιτορική, λαξευμένη στοὺς θολίτες τῆς δεύτερης πυλίδας, ἡ ὁποία ἀναφέρει τὸν ἀββᾶ καὶ ἡγού­μενο Ἰωάννη. Ἡ πιθανότητα νὰ ἀναφέρεται στὸν ὅσιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος ὑποστηρίχθηκε κατ᾿ ἀρχὴν ἀπὸ τὸν Ι. Ševčenko ἤδη ἀπὸ τὸ 1966 καὶ ἐνισχύεται ὅλο καὶ περισσότερο σήμερα.

Στὴν Ἁγία Κορυφὴ εὑρίσκονται δύο σπήλαια, τὰ ὁποῖα κατὰ παράδοσιν συνδέονται μὲ τὴν παρουσία τοῦ Προφήτου Μωυσέως κατὰ τὴν Νομοδοσία καὶ τὰ θαυμαστὰ γεγονότα ποὺ τὴν συνόδευσαν.

Σὲ ἀπόσταση λίγων μέτρων ἀπὸ τὸ παρεκκλήσι ὑφίσταται ἕνα μικρὸ τετράγωνο μουσουλμανικὸ τέμενος. Κτίστηκε περὶ τὸν 11^ο-12^ο αἰῶνα, ἀκριβῶς ἐκτὸς τῶν ὁρίων τῆς ἀρχαίας Βασιλικῆς, ἐνσωματώνοντας οἰκοδομικὰ ὑλικά της.

Κατὰ τὴν πρώτη περίοδο τῆς ζωῆς τῆς Μονῆς, δηλαδὴ περίπου μέχρι τὸ ἔτος 641 ὅταν ἡ Ἀλεξάνδρεια κατελήφθη ἀπὸ τοὺς Ἄραβες, ἀναπτύχθηκε γύρω ἀπὸ τὸ μοναστήρι ἕνα ἐκτεταμένο δίκτυο ἀσκητηρίων καὶ μονυδρίων.

Στὴν τοποθεσία Αἰλείμ, ὅπου οἱ δώδεκα πηγὲς τῶν ὑδάτων (σημερινὸ χαμμάμ Μοῦσα, δηλ. λουτρὰ τοῦ Μωυσέως) καὶ τὰ ἑβδομήκοντα στελέχη τῶν φοινίκων κατὰ τὴν διήγηση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (Ἔξοδος ΙΕ΄, 27), στὸν τόπο ἀκριβῶς τῆς ἀρχαίας Λαύρας ὅπου σφαγιάστηκαν οἱ 40 πατέρες κατὰ τὸν 4^ο αἰῶνα ἀπὸ κουρσάρους, βρίσκεται σήμερα ἡ πόλις τῆς Ραϊθώ (Ἐλ Τούρ). Ἡ Ραϊθὼ ἦταν ἀρχαῖο λιμάνι τοῦ λαοῦ τῶν Φοινίκων καὶ στὴν γλῶσσα τους σήμαινε «τόπος καρπῶν».

Τὴν ὄαση τῆς Φαράν μὲ τὸν ἀχανῆ φοινικῶνα διάλεξαν ἀπὸ ἀρχαιοτάτων χρόνων οἱ κάτοικοι τῆς χερσονήσου γιὰ νὰ κατοικήσουν καὶ νὰ παρηγορηθοῦν ἀπὸ τὴν σκληρότητα τῆς ἐρήμου. Κατὰ τὸν 4^ο αἰῶνα, σύμφωνα μὲ τὶς ἱστορικὲς πηγές, οἱ Φαρανίτες σύσσωμοι προσχώρησαν στὸν χριστιανισμό, μετὰ τὴν θαυμαστὴ θεραπεία τοῦ ἀρχηγοῦ των Ὀβεδιανοῦ ἀπὸ τὸν συντοπίτη τους μοναχὸ Μωυσῆ. Ἀργότερα δέ, ἡ Φαρὰν τιμήθηκε καὶ μὲ Ἐπισκοπικὴ ἕδρα.

Σὲ ἀπόσταση τριάντα χιλιομέτρων πρὸ τῆς Μονῆς καὶ τριῶν περίπου πρὸ τοῦ ὁμωνύμου χωριοῦ τῶν Βεδουΐνων τῆς Γκεμπελία, εὑρίσκεται τὸ ἡσυχαστήριο τῆς Τάρφας. Κατὰ τὴν σιναϊτικὴ παράδοση, ἡ εὐρύτερη περιοχὴ συνδέεται μὲ τὴν βιβλικὴ τοποθεσία Ραφιδείν. Δομημένο μὲ ζηλευτὴ περιβαλλοντικὴ ἔνταξη στὸ γύρω γρανιτῶδες σκηνικό, τὸ Ἡσυχαστήριο εἶναι ἀφιερωμένο στὴν Σύναξη πάντων τῶν Σιναϊτῶν Ἁγίων, ἑορταζομένη κατὰ τὴν Τετάρτη τῆς Διακαινησίμου.

Μερικὰ ἀπὸ τὰ πιὸ σημαντικὰ Καθίσματα, πέραν ἐκείνων ποὺ ἀναφέρονται ξεχωριστά (τοῦ ὄρους Χωρήβ, τοῦ ὄρους τῆς ἁγίας Ἐπιστήμης κλπ) εἶναι τὰ ἑξῆς:

Ἡ παρουσία τοῦ Μετοχίου τοῦ Καΐρου εἶναι ἀρκετὰ παλαιά, καθώς αὐτὸ ἦταν ἀπαραίτητο γιὰ τὴν διαμονὴ τῶν Σιναϊτῶν Πατέρων ἢ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, ὁσάκις μετέβαιναν ἐκεῖ προκειμένου νὰ διευθετηθοῦν θέματα τῆς Μονῆς μὲ τὶς Ἀρχὲς κατὰ τὴν περίοδο τῆς Ὀθωμανικῆς κυριαρχίας. Μάλιστα μὲ τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου, ὁ ἑκάστοτε Ἀρχιεπίσκοπος Σινᾶ καθιερώθηκε νὰ παραμένει τὸν περισσότερο χρόνο ἐκεῖ παρὰ στὴν Μονή. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν θεσμοθετήθηκε καὶ τὸ ἀξίωμα τοῦ Δικαίου, ὁ ὁποῖος μέχρι σήμερα ἐπέχει στὴν Μονὴ θέση Ἡγουμένου κατὰ τὴν ἀπουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου.

Ἡ Μονὴ τοῦ ὄρους Σινᾶ ἀνεδείχθη μεῖζον ἐκκλησιαστικὸ κέντρο μὲ ἐπιρροὴ καὶ σημαντικὴ πνευματικὴ προσφορά. Τὰ Σιναϊτικὰ Μετόχια ἐκτὸς τῆς περιοχῆς τοῦ Σινᾶ καὶ τῆς Αἰγύπτου, διατρανώνουν μὲ τὴν παρουσία τους τὴν ἰδιαίτερη εὐλάβεια καὶ ἐκτίμηση τῶν ἀνὰ τὸν κόσμο πιστῶν πρὸς τὴν Μονὴ τοῦ Σινᾶ. Ἡ διασπορά τους εἶναι ἐνδεικτικὴ καὶ ἀποτελεῖ ἕνα ἰδιαίτερο κεφάλαιο τῆς Σιναϊτικῆς Ἱστορίας.

Στὴν εὐρύτερη περιοχὴ τῆς Μονῆς, πέραν τῶν Μετοχίων τῆς Ραϊθώ, τῆς Φαρὰν καὶ τῆς Τάρφας, λειτουργοῦν τέσσερα ἀκόμη μεγάλα παλαιὰ Μετόχια:

Α) Τὸ Μετόχι τῶν ἁγίων Τεσσαράκοντα. Ἀρχικῶς ἦταν ἀφιερωμένο στοὺς ἁγίους τεσσαράκοντα ἀββάδες τοὺς ἐν Σινᾶ ἀναιρεθέντας ἀπὸ τοὺς Σαρακηνοὺς περὶ τὸ ἔτος 373 μ.Χ. Σὺν τῷ χρόνῳ, ἡ παράδοση αὐτὴ φαίνεται πὼς ἀτόνησε καὶ τελικῶς τὸ Μετόχι ἔφθασε νὰ πανηγυρίζει στὴν ἑορτὴ τῶν ἁγίων Τεσσαράκοντα μαρτύρων τῶν ἐν τῇ λίμνῃ τῆς Σεβαστείας (9 Μαρτίου).